Gemi Yat ve Hizmetleri Ä°hracatçıları BirliÄŸi'nin (GYHÄ°B) her yıl organize ettiÄŸi ve artık gelenekselleÅŸen ''13. Ulusal Gemi ve Yat Tasarım Yarışması'' sonuçlandı. “Balıkçı Gemisi Tasarımı” olarak konusunun belirlendiÄŸi yarışmanın ödül töreninde, üniversiteli tasarımcılar ödüllerine kavuÅŸtu. Yıldız Teknik Üniversitesi ve Maltepe Üniversitesi öÄŸrencilerinin “Freyr” isimli projesi, birincilik ödülüne layık görüldü.
Gemi Yat ve Hizmetleri Ä°hracatçıları BirliÄŸi’nin (GYHÄ°B), Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda organize ettiÄŸi ve artık geleneksel hale gelen “13. Ulusal Gemi ve Yat Tasarım Yarışması” sonuçlandı. 2012 yılından beri her yıl düzenli olarak gerçekleÅŸtirilen ve bu yıl konusunun “Balıkçı Gemisi Tasarımı” olarak belirlendiÄŸi yarışmanın final gecesinde farklı üniversitelerden 35 öÄŸrenci 14 proje ile yarıştı.
Yarışmanın ödül törenine; UlaÅŸtırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Osman Boyraz, Ticaret Bakanlığı Ä°hracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya, Türkiye Ä°hracatçılar Meclisi (TÄ°M) BaÅŸkanı Mustafa Gültepe, GYHÄ°B Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Cem Seven, Ä°MEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Meclis BaÅŸkanı BaÅŸaran Bayrak, denizcilik sivil toplum kuruluÅŸlarının baÅŸkanları, ihracatçı birlikleri baÅŸkanları, sektör temsilcileri ile akademisyenler katıldı.

“Küresel ticarette fark yaratmanın yolu tasarım ve inovasyondan geçiyor”
Ödül töreninin açılış konuÅŸmasında TÄ°M BaÅŸkanı Mustafa Gültepe, küresel ticarette fark yaratmanın yolunun tasarım ve inovasyondan geçtiÄŸini belirterek, bu nedenle TÄ°M olarak yıllardır Türkiye’nin ve yakın coÄŸrafyanın en büyük inovasyon buluÅŸmalarını gerçekleÅŸtirdiklerini kaydetti.
Gültepe ÅŸunları söyledi: “21’inci yüzyılın rekabetçi dünyasında, modern gemi ve yat tasarımlarımızla, üretim ve ihracatımızla gurur duyuyoruz. Tersanelerimizde inÅŸa edilen gemiler, Norveç fiyortlarından Akdeniz’in mavi sularına, Atlantik’in sert dalgalarından, Hint Okyanusu’na; her coÄŸrafyada, kalitenin, güvenin ve yenilikçi tasarımın simgesi haline geldi. Dünyanın en büyük yüzen fabrika balıkçı gemisini biz inÅŸa ettik. Sıfır emisyonlu feribotlarımız, çevre dostu römorkörlerimiz, Ä°novatif tasarımlarımızla, denizcilikteki hakimiyetimizi sürdürüyoruz. BaÅŸarıların devamı, tasarımcılarımızın çalışmalarına baÄŸlı.”

“Türkiye son beÅŸ yılda balıkçı gemileri ihracatında dünya birincisi”
GYHÄ°B BaÅŸkanı Cem Seven, törenin açılış konuÅŸmasında; bu yıl yarışma konusunun ‘balıkçı gemisi tasarımı’ olarak belirlenmesinin en önemli nedeninin Türkiye’nin son beÅŸ yılda balıkçı gemileri ihracatında dünya birincisi konumunda bulunmasından kaynaklandığını belirtti. Seven, 2024 yılında da Türkiye’nin bu alandaki birinciliÄŸini korumaya devam edeceÄŸini söyledi. Seven sözlerine ÅŸöyle devam etti: “Kilogram başına ihracat deÄŸeri Türkiye ortalamasının üzerinde olan, denize saldığı millerce uzunluktaki 50.000 e yakın oltasını otomasyon sistemi ile yemleyerek, yakalanan balıkları, el deÄŸmeden, fileto, suÅŸi ve balık unu, yemi yapan ve de limana döndüÄŸünde dondurulmuÅŸ halde direk piyasaya satış için sunabilen entegre bir fabrika gibi çalışan, alternatif çevreci yakıtlara ve yüksek teknolojiye haiz bu ürün grubunda, kaliteyi hayat standardı haline getiren Norveç baÅŸta olmak üzere Kuzey Avrupa bölgesinin ilk tercihi olmasının mutluluÄŸunu her yıl yaşıyoruz. Fabrika balıkçı gemilerine ek olarak, yengeç ve Krill yakalama gemileri ile Norveç fiyortlarında günlerce süren canlı balık taşıma gemilerinin inÅŸası ve ihracatında da ülkemiz oldukça baÅŸarılıdır. Yılların tecrübesi ve tersanelerimizin gayretleri ile yakaladığımız bu ÅŸampiyonluÄŸu gelecekte kendi tasarımlarımızın da ağırlıkta olduÄŸu bir ürün grubuna çevirebilme hayaliyle öÄŸrenci arkadaÅŸlarımıza bu görevi yükledik”.
Sektörün baÅŸarısının sadece balıkçı gemileri ile sınırlı olmadığının altını çizen GYHÄ°B BaÅŸkanı Seven, alternatif yakıtlı çevreci feribotlar, römorkörler, mega yatlar gibi bir çok özel maksatlı özel yapım tekne tipinde dünyanın en önemli ihracatçılarından biri konumunda bulunduklarını ifade etti. Seven, sektörün kasım sonu itibari ile 1.7 milyar dolar tutarında ihracata ulaÅŸtığını bildirdi.
Cem Seven sözlerine ÅŸöyle sürdürdü: “Rekabetçi fiyat tutturmamızı zorlaÅŸtıran yüksek enflasyon sorunsalının bir an önce çözüme kavuÅŸturulacağına dair devletimize olan güvenimiz tamdır. Ä°hracat yolculuÄŸumuzda bizi zorlayan baÅŸka unsurlar da mevcuttur. Gemi ve yat ihracatçılarımızın önemli bir bölümünün BDDK kararları nedeni ile TL kredi kullanamaması, boyu 24 M altında olan yat, yelkenli ve deniz vasıtalarının inÅŸa esnasındaki iÅŸçilik ve ekipman alımlarının KDV istisnasından çıkarılması ve iadesinin ihracat sonrasına bırakılmasının inÅŸaların uzun sürmesi hasebiyle ek maliyete yol açması hususları özellikle yat üreticilerimizin rekabetçiliÄŸine zarar vermekte olup bu kararların ilgili Bakanlıklarımız tarafından revize edileceÄŸine dair inancımızı korumaktayız.”

Ödül töreni büyük heyecana sahne oldu
Yarışma jürisinin deÄŸerlendirmesi sonucu birinciliÄŸe “Freyr” isimli projesi ile Yıldız Teknik Üniversitesi ile Maltepe Üniversitesi öÄŸrencileri Furkan Arıkan, Nurseli Bayram ve Ramazan Toprak; ikinciliÄŸe “Aurora” isimli projesi ile Yıldız Teknik Üniversitesi öÄŸrencileri Furkan Kara, Furkan CoÅŸkun ve Abdulkadir Turhan; üçüncülüÄŸe “SamandaÄŸ” isimli projesi ile Yıldız Teknik Üniversitesi ve Maltepe Üniversitesi öÄŸrencileri Mert Demirkoparan, Ali Fuat Bayram ile Yunus Emre Åženyurt ; Türk Loydu Özel Ödülü’ne “Dalay” isimli projesi ile Yıldız Teknik Üniversitesi ile Maltepe Üniversitesi öÄŸrencileri Berat YaÄŸmur, Asena Çataloluk, Meliha Nida Güler, Sevcan Nur Karabıyık; Gemi Mühendisleri Odası (GMO) Özel Ödülü’ne “Essox” isimli projesi ile Piri Reis Üniversitesi Üniversitesi öÄŸrencisi Ozan Cem Çiçek layık görüldü.
Yarışmada dereceye giren tasarımcılara, birincilik için 150 bin TL, ikincilik için 100 bin TL ve üçüncülük için 80 bin TL tutarında para ödülleri verildi. Ayrıca, Türk Loydu Özel Ödülü sahiplerine 40 bin TL, GMO Özel Ödülü sahiplerine ise 25 bin TL para ödülü takdim edildi.
Yarışmanın jürisinde; Bülent HüseyinoÄŸlu, Oral ErdoÄŸan, Necdet Salgür, Esra Özalp, Mustafa Ä°nsel, Elif Yıldırım Kapucu, H. Bülent Åžener, Tanju KalaycıoÄŸlu ve Yusuf Turhan Soyaslan’ın oluÅŸturduÄŸu 9 kiÅŸilik bir heyet yer aldı. Projeler inovasyon, sektöre katkısı, uygulanabilirlik, yerli katkı oranı, çevrecilik ve sunumun kalitesi kriterlerine göre deÄŸerlendirildi. Ulusal Gemi ve Yat Tasarım Yarışmaları’nda diÄŸer tasarım yarışmalarından farklı olarak gruplarda en az 1 adet gemi inÅŸa-gemi makine veya gemi deniz teknolojileri mühendisliÄŸi öÄŸrencisi yer alması ÅŸartı bulunuyor. Yarışmaya müracaat eden projelerden yalnızca tasarım deÄŸil, mühendislik hesaplamalarının yapılması da talep ediliyor.
Ödül töreninin sonunda, 2025 yılında gerçekleÅŸecek tasarım yarışmasının konusunun “24 Metre Altı Motorlu Yelkenli (Motorsailor) Tekne Tasarımı” olacağı duyuruldu.