20 Aralık 2011 | SÖYLEŞİ 29. Sayı (Kasım-Aralık 2011)

2011 yılının Avrupa ve Amerika için sıkıntılı bir yıl olduğunu söyleyen Marina Deniz Araçları Yönetim Kurulu Üyesi Işık Aylan, “Oysa Türkiye parlayan bir ülke oldu. Yurtdışında temsil ettiğimiz bütün firmalar beklenti olarak Türkiye’ye yöneldiler.” diyor…
2011 yılının Avrupa ve Amerika için sıkıntılı bir yıl olduğunu söyleyen Marina Deniz Araçları Yönetim Kurulu Üyesi Işık Aylan, “Oysa Türkiye parlayan bir ülke oldu. Yurtdışında temsil ettiğimiz bütün firmalar beklenti olarak Türkiye’ye yöneldiler.” diyor…
Marina Deniz Araçları 40 yıl önce eski Fenerbahçe Limanı sınırları içinde tekne bakım ve onarım firması olarak kuruldu. Bugün Carianda markasıyla kendi teknelerini üreten şirket, aynı zamanda dünyanın önde gelen 28 malzeme markasının ve Chris Craft, Sealine ve Outer Reef olmak üzere 3 tane de tekne markasının Türkiye temsilciliğini yapıyor.

Marina Deniz Araçları’nın kuruluşundan bu yana çok şeyin değiştiğini söyleyen firmanın kurucusu ve Yönetim kurulu Üyesi Işık Alan, “O günler yoklukların senesiydi ve biz de bu yoklukların içinde bir ilki gerçekleştirdik. Biz diyorum çünkü o günlerde bana en büyük desteği eşim Ayşen verdi. Tabi ilk olmak ve yoklukların içinde olmak bize bir ayrıcalık ve öncelik kazandırdı. Daha sonra hızla Türkiye’de deniz sektörüne yatırımlar arttı, gelişmeler başladı. Türkiye’de çok ufak çapta olan tekne imalat yerleri çoğalmaya başladı. Sektör giderek büyüdü, tekne boyları büyümeye başladı. Tabi hızla gelişen sektör içinde biz de merdivenleri adım adım çıkmaya başladık.” diyor.

Öncelikle şirket yapısını bir aile şirketinden kurumsal bir şirkete dönüştürdüklerini belirten Işık Aylan, “Gerek tekne imalatında ara girdi malzemeleri, gerekse tekne markaları olarak dünyanın önde gelen markalarının mümessilliklerini almaya başladık. Bugün geldiğimiz noktada dünyanın çok önemli 28 malzeme markasının Türkiye temsilciliğini yürütüyoruz. Bunların dışında Chris Craft, Sealine ve Outer Reef olmak üzere 3 tane de tekne markasının temsilciliğini yapıyoruz ve Carianda markasıyla Tuzla’daki kendi imalat yerlerimizde kendi teknelerimizi üretiyoruz.” şeklinde konuşuyor.

“İki kişiyle başladığımız iş bugün yönetim ve satış kadrosu olarak 30 kişiye yükseldi.” diyen Aylan, “Tabi bu çıkışımızda çok önemli 2-3 nokta var. Bir tanesi, müşterilerimizin bize olan güvenini sağlamak. İkincisi sattığımız malın sattıktan sonra arkasında durmak, yani satış sonrası hizmet. Üçüncüsü de sattığınız malı iyi tanımak. Siz malı iyi tanıyacaksınız ki, müşteriye iyi anlatabileceksiniz. Sloganımız her zaman güven noktası olmaktır. Böylece başarılı geçen 40. senemizi bu yıl kutluyoruz.” ifadelerini kullanıyor.

Işık Aylan, şöyle devam ediyor: “Tabi bunlar biraz da benim denizcilik hayatımdan gelen avantajlarım. Ben çocukluk yaşlarından beri denizle haşır neşir olmuş biriyim. Şimdi şirket yönetiminde yer alan oğlum Deniz Aylan’ı da öyle yetiştirdim. O da hem denizin kurallarını, kaidelerini hem de terminolojisini çok iyi bilen bir alt yapıya sahip. Ailece böyle bir gelenekten geliyoruz. Bu da tabi bize bir avantaj getirdi. Denize gönül veren müşterinin ne istediğini, neye ihtiyacı olduğunu çok iyi bilerek hizmet veriyoruz.”

40 yıldır aynı adreste, aynı telefon numarasıyla hizmet veriyoruz
“Merkez mağazamız Fenerbahçe’de, 40 yıldır aynı adreste, aynı telefon numarasıyla hizmet veriyor. (Tabi telefon numaramızın başına birçok rakam eklenerek) Bütün operasyonlarımızı buradan idare ediyoruz. İmalat yerimiz Tuzla’da. Carianda markası ile yatlar üretiyoruz. Pendik Marina’da yat satış hizmetleri veren bir ofisimiz var. Bunun dışında İstanbul dışında yoğunluk Akdeniz ve Ege kıyı şeridinde olmak üzere bayilerimiz aracığı ile hizmet veriyoruz.”

Teknik destek, servis hizmetlerimizi Marina Teknik ekibi sağlıyor
“Servis bizim ayrı bir kolumuz. Bu konuda ciddi bir yatırım yaptık. Bütün sattığımız malzemeler mühendislik veya teknik altyapı isteyen malzemeler. Dolayısıyla sadece satmakla iş bitmiyor. Sonrasında bunların montajlarını biz yapıyoruz, montaj sonrası servis hizmetini biz veriyoruz, garantilerini biz veriyoruz. Bunu yapan, bizim kendi bünyemizde Marina Teknik adıyla bir yapımız ve orada çalışan bu konuda yurtdışında eğitim görmüş teknik elemanlarımız var. Onların başında da çok deneyimli iki teknik yöneticimiz bulunuyor. Marina Teknik, İstanbul Bölgesi’nde çalışan bir ekip. Bunun haricinde yine bu ekibimizin eğittiği Türkiye genelinde teknik servislerimiz var. Gerekirse İstanbul’dan da bayilerimize teknik yardım sağlıyoruz. Senenin belli günlerinde bayilerimiz İstanbul’a teknik eğitime geliyorlar ve bulundukları bölgedeki teknik hizmetleri de bu sayede karşılıyorlar.”

 “Tuzla’da iki tane atölyemiz var. Birinde 75 feet’e kadar, diğerinde ise iki tane 40 feet’e kadar tekne yapılabiliyor. Bu iki ayrı ünitede senede bir 70-72 feet, bir tane 50 feet, iki tane 30-40 feet boylarında 4 tekne üretebilme kapasitemiz var. Ama bugüne kadar hiçbir zaman dördünü bir arada yapmadık.”

“Carianda markası, artık tanınan bir marka oldu. Carianda sadece trawler ve Lobster tipi tekne üretiyor. Trawler tekneler moda olmadan önce benim özel merakım neticesinde trawler’lara yöneldik. Şu anda 72 feet’lik bir trawler’ın yapımı devam ediyor. Yılbaşı sonunda denize inecek.”

Carianda’ların tasarımında teknenin görüntüsüne değil, işlevine ve denizci olmasına önem veriyoruz
“Tekne imalatımızı siparişle yapıyoruz, hazıra yapmıyoruz. Zaten, biri biterken bir başka sipariş alıyoruz. Tabi siparişin bir avantajı da hem bize bir finansman kolaylığı; hem de müşteriye istediğini yaptırabilme avantajı sağlıyor. Tabi teknenin formuyla ilgili bir taviz vermiyoruz. Sadece iç yapıda, renklerde, interior’da müşterinin isteği üzerine hareket ediyoruz. Carianda’ların tasarımı sırasında teknenin konsept olarak hoş görünmesine değil, işlevine ve denizci olmasına önem veririz. Ancak detaycılıktan ve profesyonellikten vazgeçmeden! Bu konuda elbette ki müşteriye yakın olmak onunla tekne ile ilgili her konuyu tartışabilmek, tekne sahibini tanıyıp, hikayesini ve ne beklediğini öğrenmek isteriz. Daha sonra tekneyi bu bilgiler ışığında tasarlar deniz yaşamına uygun tekneler üretmeye çalışırız. Son yıllarda klasik, geleneksel tekne çizgilerinin unutulduğunu veya vazgeçildiğini düşünüyorum. Ancak dünyada yaşanan ekonomik krizler sayesinde ne iyidir ki artık müşteriler daha doğru taleplerde bulunuyorlar.”

2011 yılında hedeflediğimiz rakamlara ulaştık
“2011 yılında biz hedeflediğimiz rakamlara ulaştık. Çünkü bizim hedef çıtalarımız çok yüksek değil. Hedef çıtalarımız bütün çalışanlarımızın erişebileceği, gerçekçi hedefler. Dünyadaki, çevremizdeki olumsuz duruma bakarak biz kendimizi iyi durumda görüyoruz. 2011 Avrupa ve Amerika için sıkıntılı bir seneydi. Oysa Türkiye parlayan bir ülke oldu. Yurtdışında temsil ettiğimiz bütün firmalar beklenti olarak Türkiye’ye yöneldiler. Tabi bu hem güzel hem de sorumluluk isteyen bir şey. Keşke Avrupa bu ekonomik sıkıntılara girmeseydi de Türkiye’den beklentiler bu kadar artmasaydı.”

Yurtdışından ucuz ikinci el tekne alanlar sorun yaşıyor
“Tabi bu yurtdışı krizlerin getirdiği olumsuzluklar da var. Tekne satışlarında ikinci el pazarlarında büyük bir talep oldu. Türlü yollardan Türkiye’ye gelen tekneler burada bizim  yatırımlarımızı da riske sokuyor. İmalatta sipariş üzerinden çalışıyorsak da yurtdışından gelen teknelerde stoklu çalışıyoruz. Yani tekneleri finanse edip Türkiye’ye getirip serbest bölgedeki depolarımızda bekletip oradan satıyoruz. İnsanlar ‘Yunanistan’da, Avrupa’da ya da Amerika’da çok ucuz ikinci el tekneler varmış’ diyerek ucuz beklentilerin peşine düştüler. Arada bazı simsarlar ‘biz size tekne buluruz’ deyip akıbetleri meçhul tekneleri hakikaten ucuz fiyatlarla sundular. Fakat bunları alanların çoğu da bugün gerek teknelerin kondisyonları gerekse hukuki pozisyonları itibariyle problem yaşıyor.”

“Her şeye rağmen 2011 yılı Türkiye açısından bana göre başarılı bir yıldır. Zaten hükümetin verdiği verilerde de bu krizlerin çok fazla hissedilmediği görülüyor. Aslında çarşılara-pazarlara bakarsak da bunu görebiliyoruz. Her yer dolu, en azından şimdilik kimse kriz havasında değil.”

Sealine firmasının temsilciliğini aldık
“2011’de İngiliz Sealine firmasını bünyemize kattık. Türkiye’de daha önce bir temsilcisi vardı, fakat bu temsilcisiyle ilişkilerini karşılıklı sonlandırdıktan sonra Sealine firmasından bize teklif geldi. Tabi önce tereddüt ettik; ben 40 senelik iş hayatımda kimsenin işiyle ilgilenmedim. Önce eski temsilcisiyle görüştük, onlar da olumlu karşılayınca teklif edilen bu temsilciliği aldık.”

2011’de iki tekne yaptık
“2011’de iki tane tekne yaptık. Bir tanesi 38 feet’lik bir tekne, teslim ettik. Şu anda atölyemizde olan 2011’de başlamış 72 feetlik teknemizi de 2011 sonunda denize indireceğiz.”

Satsak da sattığımız bütün teknelerin sahibiyiz
“Dünyada Chris Craft satışında bir numara olduk. Aslında bu konu Deniz Aylan’nın konusu ama gene de kısaca bahsedeyim. Bunun nedenlerinden biri de Avrupa ve Amerika’daki ekonomik dalgalanmalar nedeniyle satışların düşmesi. Yurtdışındaki fiyat politikasıyla bizim fiyat politikamız çok farklı. Birincisi biz Amerika’dan aldığımız tekneleri dolar olarak satıyoruz. Oysa Avrupa bunu euro’ya çeviriyor. Örneğin 200 bin dolar olan tekneyi Avrupalı 200 bin euro olarak fiyatlandırıyor. Tabi aradaki makas giderek açılıyor. Biz belki az karlarla satıyoruz ama bu bize müşteri güvenini getiriyor. Çünkü bugün artık bilgiye ulaşmak çok kolay. İnternet ortamında bilgi çok kıymetli değil. Müşteri malın Amerika’daki fiyatını görüyor, onun üzerine buraya gelmesi için operasyon rakamları koyuyor ve kafasında bir rakam oluşturuyor. Bizden aldığı rakamı da karşılaştırınca, bu ona güven veriyor. Bir diğer faktör, müşterilerimiz biliyor ki, biz satsak da sattığımız bütün teknelerin sahibiyiz. En ufak bir problemlerinde hemen tekneyi alıp götürüp veya yerinde her türlü operasyonla gerekeni yapıyoruz. Dolayısıyla, böyle tercih edilme nedenleriyle satış rakamlarımız da yükseliyor.”

Pazar doğuya kaydı
“2012 yılına yönelik gene ulaşılabilir artış hedeflerimiz var. Genel piyasa konjektörünü de göz önüne alarak kendimize göre bir hedef koyuyoruz. Satış ekiplerimiz de bu hedefler doğrultusunda planlarını yapıyorlar. Ben Türkiye açısından 2012’yi zor fakat olumsuz görmüyorum. Çünkü artık pazar doğuya kaydı. Bana göre Türkiye yüzü batıya dönük olsa da bir doğu ülkesidir. Bir geminin içindeyiz, geminin içinde bulunan insanlar geminin üstünde batıya yürüyor ama gemi doğuya gidiyor. Dolayısıyla doğu pazarı bana göre önemli. Bu pazar şu anda hareketli ve heyecanlı bir pazar. Dolayısıyla 2012’nin Türkiye için olumlu fakat zor geçmesini bekliyorum. 2012’de dikkatli, tedbirli ve kontrollü olunmalı diye düşünüyorum.”

Türkiye’deki fuarların hiçbirinden hoşnut değilim
“Birçok insan fuarları farklı açıdan değerlendiriyor. Ben biraz daha resmin dışına çıkıp yukarıdan bakmak istiyorum sektöre. Şöyle ki, fuardan ne anladığımızı değerlendirmemiz lazım. Bunu çok iyi değerlendirdiğimizi düşünmüyorum. Bana kalırsa, Türkiye’deki fuarların hiçbirinden hoşnut değilim. Çünkü fuar karmaşası ve kavgası hala devam etmekte. Fuarın bana göre iki tane bacağı var; biri katılanlar diğeri de organize edenler. Tabi her ikisi de kendi ticari menfaatlerini düşünüyorlar. Bir de sektörü temsil eden bir dernek var. O derneğin de sektörü kucaklayan bir yapıyla sektörün isteklerini çok iyi değerlendirip doğru bir yol haritası çizdiğini söyleyemem şu anda. Ki, ben uzun seneler o derneğin ikinci başkanlığını yaptım. İşin içinde oldukları için dışarıdan resme bakamıyorlar. Neticede bu nedenlerden dolayı geçtiğimiz yıllardaki fuarlardan çok memnun olduğumu söyleyemem. Bunun yanında sektörün önüne siz senede 5 tane de fuar çıkarsanız; bu sektörün beşine de girme teamülü var nedense. Sektörün bu konuda bir kararlılık, bir duruş sergileyememesi de beni rahatsız ediyor. Bana göre, teknik altyapısı ve ulaşımı en iyi olan bir lokasyonda bir tane fuarın olması ve bu fuarın bütün sektörü kucaklayan bir fuar olması gerek. Onun haricinde belki ikinci bir fuar da denizde yapılabilir. Ama esas olarak daha önceki yıllarda da olduğu gibi yılda bir tane, ortak akılla tayin edilecek bir tarihte, tek bir fuarın olması sektöre fayda getirir.”

Yat limanları, tekne barınakları hızla çoğalmalı
“Türkiye’deki en büyük sıkıntılardan biri; şu anda tekne alsanız da sipariş etseniz de tekne koyacak marina kapasitesi yok. Böyle bir sıkıntı olunca insanlar tekne almaktan kaçınıyorlar. Demek ki burada hükümete düşen, yat limanlarının tekne barınaklarının hızla çoğalmasının sağlanması. Teknelere bağlama yerlerinin sağlanması. Kimse teknesini alıp garajına, bahçesine götüremez. Yer talebi arttıkça da marina hizmetlerinin fiyatları çok yükseliyor. Bu da tekne alacak kişilerin karşısına önemli bir sorun olarak çıkıyor.”

Yabancı bayrak mevzuatı düzeltilmeli
“Yabancı bayrak mevzuatının da hızla düzeltilmesi gerekiyor. Teknelerin Türk bayrağına geçişleri sağlanmalı. Yurtdışından türlü şekilde yabancı bayrakla gelen ikinci el teknelerin bir prensibe bağlanması gerekli.”
“Tuzla Tersaneler Bölgesi’nde yat imalatçılarının birçok problemi var. Burada hepimiz hazine arazileri üzerinde 49 sene gibi süreli tahsislerle çalışıyoruz. Fakat tapu bizde olmadığı için ruhsat çıkartamıyoruz. Ulaştırma Bakanlığı tapu vermiyor, belediye ruhsat için tapu istiyor, tapu olmayınca ruhsat alamıyoruz vs. Bu iş bu şekilde devam ediyor. Hükümete düşen, temiz bir sayfa açıp bu işlerin nasıl yürüdüğünü bilen bir teknokrat ekibiyle veya danışma kurulu ile bu işleri düzeltmek ve gerek üreticiye, gerekse tekne sahibi olacak veya olan kişiye gereken makul kolaylıkları içeren yönetmelikleri bir an önce hayata geçirmek olmalıdır.”