d ğ , pahalı olduğunu, her zaman y sonuç vermeyeb leceğ n (delam nasyon: katların y yapışmama sonucu b rb r nden ayrılması), onarımın zor olduğunu ve bu t p yapımlarda örneğ n b r donanım elemanının montajının zor olduğunu göz önünde bulundurmak gerek r. Çek rdek olarak balsa plakalar, PU, PVC sert ve yarı sert köpük levhalar ve kontrplaklar kullanılab lmekted r. “Genelde b r nc l ğ n öneml olduğu yarış yatları dışında, güvenl k ve mal yet n ön planda geld ğ gez -eğlence tekneler nde haf k stend ğ nde yalnızca güverte ve kar nanın su üzer nde kalan bölümü sandv ç konstrüks yon olarak yapılmaktadır.” 2.2. Yatların Yapım Aşamaları 2.2.1. Gövde ve Üstyapı Güverte ve üstyapı da tıpkı gövde g b b r kalıp ç nde mal ed lmekted rler. Güverte ve üstyapı nşasında haf k ve sağlamlık amacıyla sandv ç yöntem kullanılab lmekted r. “Sandv ç yöntem k sağlam dış kat arasında, bu k s n b rb r nden ayıran haf f b r çek rdek malzemed r. Yük altındak b r plakada üst yüzey yüksek basınç, alt yüzey yüksek çekme kuvvet yle karşılaşmaktadır. Plakanın ortalarına doğru se bu kuvvetler sıfıra yaklaşır. İste bu noktada haf f malzeme kullanılab lmekted r. Kullanılan malzeme genelde balsa ağacından plakalar veya sert köpük levhalar veya özel mal ed lm ş, örneğ n oluk prof ll malzeme olab lmekted r. Köpükle yapılan çalışmalarda cam elyafı lk katlar kuruduktan ve sertleşt kten sonra köpük levhalar kalıp ç ne yerleşt r l p şablonlanmakta, daha sonra da kes l p hazırlanmakta ve numaralanmaktadır. Özel b r polyester reç nes yle yerler ne yapıştırılacak levhaların mükemmel temas ve doğru yapışmasını sağlamak ç n ağırlıklar ve kum torbaları kullanmak gerekl d r. Çok d kkatl b r çalışma le b le tam yapışmayan ve ler de elyaf katlarından ayrılab lecek noktalar olab leceğ b l nmel d r. Gen ş olanaklara sah p tersanelerde nşa ed len megayatlarda, yapıştırma şlem vakum folyosu le yapılmaktadır, bu çok daha güven l r b r şlem olarak gözükmekted r. Dış yüzeyde homojenl ğ , pürüzsüzlüğü ve katmanların yapışmalarını sağlamak ç n, lam nasyonun bütün aşamalarında vakum yöntem uygulanmaktadır. Bunun yanında efekt f b r fırın tekne üret m ç n çok öneml d r. Bu fırın 80 dereceden çok ısı vermel , en az 8 saat çalışab lmel ve çok büyük olmalıdır. Z ra 30-40 m boylarında megayatların da bu fırına g reb leceğ düşünülmel d r. Balsa ahşap levhaları le şlem daha kolaydır. Balsa plakalar kurutulup, dörtgen parçalar hal nde b r cam elya a b rleşt r lmekted rler. Kalıpta son yapılan elyaf katı henüz ıslakken, cam elya ı balsa plakaların arka yüzü de reç nelenmekte ve kalıbın ç ne döşenerek kuru b r rulo le üzer nden geç lmekted r. Balsa plakalar kanallı ç plakaları sayes nde reç ney emmekte ve alttak elyaf katına tutunmaktadırlar. Tekneler n gövde ve güverte kalınlıkları konusunda b r genelleme yapmak zordur. Bunun neden b r tekne gövdes n n çok çeş tl yükler altında kalacak bölümler olmasındandır. İlk kuvvet teknen n kar na der nl ğ arttıkça büyüyen h drostat k basınçtır. Tekne hareket eder etmez ek d nam k kuvvetlere maruz kalmaktadır. Bu, yatın kar na formuna göre değ ş r ve stat k kuvvetler n çok üstünde olab l r. Yelkenl yatlar d rek baskısı, salmanın ağırlığı ve çarmık ayaklarının çekme kuvvetler yle yüklen rken, motoryatlarda özell kle kar - nanın baş kısmı sert havalarda dalgaların oluşturacağı kuvvetler neden yle güçlend r lmel d r”. Ayrıca motor donanımının ağırlığı veya güçlü pervaneler n tekne tabanına uygulayacağı kuvvetler neden yle kıç tarafta da kar nanın güçlend r lmes gerekeb lmekted r. Bu nedenle b r yatın hang TEMMUZ - AĞUSTOS 2013 / SAYI 39 51
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=