TEMMUZ - AĞUSTOS 2013 / SAYI 39 50 macunlama ve boyama şlemler nden geçmek zorundadır. “CTP yat yapımında kullanılacak, kalıp ve atölyen n bell b r sıcaklıkta olması, sıcaklığın ve havadak nem m ktarının kontrol altında tutulması gerekmekted r. Bu t p üret mde vakumlama vb. g b s stemlerle ürün kal tes yükselt leb leceğ g b şlem hızı da artırılab lmekted r”. 2.1.2. Elyaf Püskürtme Yöntem “Elyaf ve reç ne püskürtme yöntem nde rulo hal nde sarılmış row ng halatçıkları b r kesme takımı aracılığıyla 30-50 mm boyda kes lerek b r püskürtme tabancası çer - s nde reç ne le karıştırılarak kalıp üzer ne püskürtülmekted r. Oluşan yüzey gevsek olduğundan özel rulolarla üzer nden geç - lerek sıkıştırılmaktadır (Şek l: 7). Bu t p üret mde yapım kal tes püskürtme şlem yle bağımlı olduğundan, d kkat gerekt r r ve ortaya çıkan ürünün her tarafının aynı kalınlıkta olması son derece zordur. Bu nedenle düzens z c dar kalınlıklarına karşı, gövde elle yatırma yöntem ne göre daha kalın yapılmak durumundadır. 2.1.3. Vakum Yöntem Bu yöntem ser üret mdek ne benzer b r kalıp gerekt rmekted r. “Kalıbın ç ne ayırıcı ve jelkot katı sürüldükten sonra gövdey oluşturacak tüm elyaf katları kuru olarak yerleşt r lmekted r. Bundan sonra kalıbın ç ne reç ne sürülmekte ve b r pol et len folyo kalıbın ç ne yerleşt r lerek kalıbın kenarları hava sızdırmaz b ç mde kapatılmaktadır. B r pompa le kalıp ç nde vakum yaratılmakta, bu şek lde folyo ve kalıp arasında kalan hava em l rken reç nen n de her yere şlemes ve fazla reç nen n em lerek dışarı atılması sağlanmaktadır. Bu yöntem n gel şt r lm ş şekl se ‘vakum enjeks yon yöntem ’ olarak b l nmekted r. Bu sefer y ne ç ne jelkot katı sürülmüş ve kuru halde elyaf katları yerleşt r lm ş sağlam b r kalıp, k nc b r üst kalıp ya da folyo le hava geç rmez b ç mde kapatılmaktadır. Daha sonra kalıbın ç ne reç ne enjekte ed lmekted r. Enjeks yon şlem kalıbın en altından ve b rkaç noktadan b rden başlatılmaktadır. Üst kalıp veya folyo örtü saydam yapılmaktadır. Böylece reç nen n tüm kalıba yayıldığı ve her noktaya ulaştığı gözleneb lmekted r. Enjeks yon şlem n n b tmes yle vakumlama başlatılarak fazla reç ne dışarı atılmaktadır. Her k yöntemle ç c darları düzgün yüzeyler elde ed leb lmekted r”. 2.1.4. Kalıplar Kalıp, CTP yat üret mler nde çok öneml b r elemandır; z ra h çb r teknen n dış yüzey kal tes n n ç nde nşa ed ld ğ kalıbın ( ç yüzey) kal tes nden daha y olamayacağı açıktır. Kalıp yapab lmek ç n öncel kle yapılacak teknen n tıpatıp b r model yapılmalıdır. “Genelde ahşaptan, sık b r posta aralığıyla çıta kaplama olarak nşa ed len model büyük hassas yetle tesv ye ed lmekte, macunlanmakta, zımparalanmakta, boyanmakta ve c lalanmaktadır”. Model yapımında göster len duyarlılık y b r kalıp ve dolayısıyla y ürünler elde etmek ç n gerekl d r. “Model ayırıcı le sıvandıktan sonra elya a kaplanmaktadır. Kalıp yeterl kalınlığa ulaştığında üzer ne ahşap ya da metal güçlend rme malzemes yerleşt r lerek sağlamlaştırılmaktadır”. Büyük yatlar ve yelkenl ler ç n boylamasına k yarım parçadan oluşan kalıplar da yapılab lmekted r. 2.1.5. Mas f ve Sandv ç (Sandw ch) Yapım Yöntemler B r yatın gövde ve güvertes çok katlı elya arla nşa ed leb leceğ g b , haf f b r çek rdek malzemes n n k yüzüne elyaf kaplanarak, düşük ağırlıklı ancak son derece mukav m b r yapı elde ed leb lmekted r. Sandv ç adı ver len bu tekn k özell kle güverte nşasında 1970’l yıllardan ber kullanılmaktadır. Aradak çek rdeğ oluşturmak ç n balsa ağacı ve çeş tl köpük levhalar kullanılab lmekted r. Bu şek lde kemere takv yes gereks n m olmayan sağlam ve haf f güverte ya da kar nalar nşa ed leb lmekted r. B rçok yarış yatı da bu şek lde nşa ed lmekted r. “B rçok megayat kar nası sandv ç ç nde köpük ya da bal peteğ kullanılarak terc han nomex (aram d k malzeme) le yapılmaktadır. Alüm nyum bal peteğ den zc l k çevreler nde korozyon problem n n etk ler ne karşı az kullanılır. Kar nanın farklı yüzeyler şlev ve gereks n mler ne göre farklı b ç mde lam ne ed lmekted rler. Pruvadak köpük ve bal peteğ n n yüke ve darbeye maruz kalan bölgeler nde c dar kalınlıkları değ şkend r” (Şek l: 8). Ancak bu yöntem n deney m gerekt rMAKALE Şekil 7. Püskürtme işlemi Şekil 8. Megayat karinası kalıptan ayrılıyor
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=